W kodzie kreskowym na opakowaniu herbaty widnieje informacja o kraju pochodzenia suszu. To najprostszy sposób na stwierdzenie, czy japońska matcha faktycznie pochodzi z Kraju Kwitnącej Wiśni, a herbata Assam - z Indii. Zobacz, jak czytać kody kreskowe na opakowaniach i nie daj się zwieść. 

Czym jest kod kreskowy?

Historia kodów kreskowych sięga lat 30. XX wieku, gdy Wallace Flint pisał pracę magisterską na Harvardzie, dotyczącą kas automatycznych w supermarketach. Idea ewoluowała, aż w 1952 roku amerykański urząd patentowy przyznał Girardowi Feisselowi patent na sposób kodowania cyfr. Potrzeba było kolejnych dwóch dekad, aby zawiązało się stowarzyszenie zrzeszające handlowców z USA i Kanady dążących do ujednolicenia kodowania produktów. Wreszcie w 1973 roku oficjalnie zatwierdzono UPC - pierwszy kod kreskowy.

Niedługo później pracę nad wprowadzeniem podobnego rozwiązania rozpoczęły się w Europie i w 1976 roku powstał Europejski System Kodowania Towarów, znany jako EAN. Polska dołączyła do systemu EAN w 1990 roku, jednocześnie utworzono Centrum Kodów Kreskowych (CKK) w poznańskim Instytucie Logistyki i Magazynowania. Od 1998 roku funkcjonuje globalny system EAN.USS, natomiast w 2005 roku zmieniono nazwę EAN na GS1. Polskie CKK zmieniło nazwę na GS1 Polska. 

Dzisiaj systemów kodowania wszelkich produktów jest kilkanaście. Przy wyrobach spożywczych, w tym herbacie, używa się prostych kodów kreskowych złożonych z kresek i liczb. W użyciu są także bardziej rozbudowane kody dwuwymiarowe, do których zalicza się m.in. popularne kody QR.

Jak zrozumieć kod kreskowy na herbacie?

W kontekście herbat interesują nas jednak te klasyczne, najprostsze kody kreskowe. Skaner kodów skupia się na układzie kresek - ich grubości i odstępy pomiędzy poszczególnymi elementami niosą zakodowaną informację, którą można zapisać również w sposób bardziej czytelny dla człowieka - za pomocą widocznych poniżej cyfr. I to właśnie one są dla nas najcenniejszym źródłem informacji. 

Każdy kod składa się z ciągu 13 cyfr, które odpowiadają określonym informacjom. Pierwsze trzy cyfry to kod kraju. Jeśli kraj ma kod dwucyfrowy, jako trzecie dokładane jest “0”. I tak w kontekście herbaty na opakowaniach możemy odczytać:

  • 45 i 49 Japonia

  • 471 Tajwan

  • 479 Sri Lanka

  • 486 Gruzja

  • 489 Hongkong

  • 600 i 601 RPA

  • 611 Maroko

  • 616 Kenia

  • 690, 691, 692, 693, 694, 695, 699 Chiny

  • 868-869 Turcja

  • 880 Korea Południowa

  • 890 Indie

  • 893 Wietnam

  • 899 Indonezja

Kolejne cztery cyfry to kod producenta herbaty. Następnych pięć cyfr to już bezpośredni kod produktu. Z kolei ostatnia cyfra jest dla nas, konsumentów, najmniej istotna, ponieważ jest to cyfra kontrolna przeznaczona do weryfikacji poprawności odczytanego przez skaner kodu. 

Kody kreskowe a pochodzenie herbaty

Kupując herbatę na wagę w małych ilościach zazwyczaj nie otrzymamy z paragonem kodu kreskowego. Ten widnieje tylko na oryginalnym opakowaniu producenta. Jeśli jednak wybieramy większe opakowania, możemy w łatwy sposób zweryfikować pochodzenie produktu. 

Ale kod widniejący na opakowaniu nadal nie musi jednoznacznie określać pochodzenia wyrobu. Dlaczego? W zglobalizowanym świecie nie zawsze produkty są wytwarzane i pakowane w tym samym miejscu. Bywa, że w celu zminimalizowania kosztów duże firmy zakładają jedno, większe centrum produkcyjne, i do niego zwożą surowce. 

W praktyce bywa tak, że herbata uprawiana w Chinach, pod chińskim niebem i zbierana przez chińskich rolników, jest suszona na miejscu i wysyłana wielkimi kontenerami do Sri Lanki. Tam znajduje się fabryka producenta, który skupuje susz i pakuje go na sprzedaż, znakując produkt własnym kodem kreskowym. 

Kod na opakowaniu oznacza więc miejsce pakowania. Zazwyczaj na pudełku widnieje dodatkowy zapis, który informuje o różnicy pomiędzy krajem wytworzenia a krajem pakowania. Nie jest to jednak standard na całym świecie. Niemniej wybierając dobry sklep z herbatą mamy pewność, że są do niego importowane mieszanki o sprawdzonym pochodzeniu, najwyższej jakości.