Porcelanowe filiżanki i dzbanek to wspaniały prezent, ale by cieszyć się nim długo, trzeba wiedzieć, jak czyścić porcelanę i jak ją przechowywać. Jeśli ulubiona porcelanowa filiżanka nie wygląda już jak dawniej sprawdź, jak usunąć plamę z porcelany.

Skąd pochodzi porcelana?

Herbata dotarła do Europy z Chin, trudno więc się dziwić, że razem z nią przybyła również chińska porcelana. Początek jej produkcji datuje się na VII wiek, czyli czasy panowania dynastii Tang. Przez cztery stulecia chińskie manufaktury były jedynymi, które wytwarzały porcelanowe naczynia. 

W Europie fabryki pojawiły się w XVIII wieku w Niemczech, Francji, we Włoszech. Najsłynniejsza europejska porcelana pochodzi z manufaktury w Miśni niedaleko Drezna. Pierwszą polską fabryką porcelany była ta założona w 1790 roku w Ćmielowie.

Wielu ówczesnych alchemików szukało idealnej receptury na stworzenie porcelany - jest to mieszanka glinki kaolinowej, skaleni i kwarcu, którą po wyrobieniu wypala się w temperaturze od 920 do 1460 stopni Celsjusza, zależnie od żądanego efektu. W Europie często zamiast porcelany powstawał fajans - znacznie słabszy, mniej szlachetny - do jego produkcji używano zanieczyszczonego kaolinu.

Przygotowanie porcelany do użycia 

Przed pierwszym użyciem każde naczynie, również porcelanowe, należy umyć. Dotyczy to zarówno filiżanek, jak i dzbanka - pozbędziemy się w ten sposób wszystkiego, co mogłoby być szkodliwe dla zdrowia oraz ewentualnych zapachów pochodzących ze sklepu.

Porcelany przechowywanej w pokojowej temperaturze nie trzeba specjalnie przygotowywać przed kolejnym podaniem herbaty. Jeśli jednak naczynia trzymane były w chłodnym pomieszczeniu albo mamy do czynienia z wyjątkowo delikatną porcelaną, warto oszczędzić jej szoku termicznego i przed wlaniem gorącego naparu przepłukać naczynia ciepłą wodą. Dzięki temu nie ryzykujemy pęknięcia porcelany. 

Jak myć porcelanowe filiżanki i dzbanek?

Przede wszystkim - możliwie najszybciej po użyciu. Herbata dość mocno farbuje i jeśli nie będziemy czyścić naczyń na bieżąco, w końcu pojawią się na porcelanie żółte lub brązowe ślady. 

Filiżanki i dzbanek myjemy niewielką ilością delikatnego płynu do naczyń. Używamy do tego miękkiej strony gąbki - przy normalnym użytkowaniu nie ma powodu, by delikatne wzory wycierać szorstką stroną. Po opłukaniu odstawiamy naczynia na suszarce czy macie, by całkowicie wyschły. Przed schowaniem można je dla pewności przetrzeć suchą ścierką. 

Czy porcelanę można myć w zmywarce?

Niektóre gładkie porcelanowe naczynia, pozbawione zdobień czy malunków, mogą być dopuszczone przez producenta do mycia w zmywarce. Jednak i te naczynia prędzej czy później zmatowieją, pojawią się na nich charakterystyczne zarysowania. Jeśli więc chcemy jak najdłużej cieszyć się porcelaną, warto poświęcić chwilę na ręczne mycie. 

Bezwzględnie do zmywarki nie powinniśmy natomiast wkładać porcelanowych filiżanek czy dzbanków, które są ręcznie zdobione - mamy niemal pewność, że zniszczenia będą widoczne już po pierwszym praniu.

Jak usunąć plamę z porcelanowej filiżanki?

Bez względu na to, jak bardzo dbamy o porcelanę, w końcu doczekamy się plam. Jako pierwsze mogą pojawić się na dziubku czajniczka lub na dnie filiżanki. Nim sięgniemy po nowoczesną chemię, lepiej skorzystać z naturalnym sposobów. 

Łagodniejszy z nich to sok z cytryny - wyciskamy go i nalewamy na plamę lub nasączamy nim chusteczkę i wciskamy ją w dziubek czajniczka. Zostawiamy tak na 30-60 minut, zależnie od intensywności plamy - najlepiej sprawdzać co jakiś czas, czy wywabianie działa. 

Na intensywniejsze przebarwienia pomoże soda oczyszczona, choć trzeba postępować z nią ostrożnie, szczególnie na malowanych częściach. Posypujemy sodą plamę i delikatnie spryskujemy wodą. Odstawiamy na 15-30 minut zależnie od potrzeb. Jeśli plama nie zeszła od razu, można delikatnie rozetrzeć sodę miękką szmatką lub gąbką. 

Jak przechowywać porcelanowe naczynia?

Pięknie zdobiona porcelana cieszy oko, więc jeśli mamy taką ochotę, nic nie stoi na przeszkodzie, by stała w szafce z witryną. Porcelana nie powinna być trzymana na wierzchu, ponieważ osiadający na niej kurz i tłuszcz czy promienie słoneczne mogą spowodować trwałe przebarwienia. Jednocześnie zwiększamy ryzyko, że ktoś niechcący zahaczy naczynie. 

Porcelana powinna być przechowywana podobnie jak herbata - w suchych szafkach w miejscu, gdzie nie jest narażona na działanie skrajnych temperatur (np. nad kuchenką). Warto trzymać ją z dala od produktów spożywczych, których zapach może przejść na naczynie.