Choć liście pochodzą z jednej rośliny, można z nich wyprodukować różne kolory herbat. Wszystko zależy od zabiegów, jakim poddawane są przed lub po zerwaniu. Sprawdź, jak powstają różne kolory herbaty - jak robi się herbatę czarną, a jak zieloną? Dlaczego liście białej herbaty chowa się przed słońcem?

Skąd się biorą różne kolory herbaty?

Pomijając herbaty ziołowe, owocowe, yerba mate i rooibos, pozostałe herbaty, bez względu na kolor, jakim je opisujemy, pochodzą z liści takich samych krzewów camelia sinensis. Istnieje kilka szczepów rośliny, ale z każdej może powstać herbata w jednym z sześciu kolorów:

  • zielonym

  • białym

  • czarnym

  • niebieskim

  • czerwonym

  • żółtym

Różne kolory herbat, a co za tym idzie - różny smak i właściwości - uzyskuje się poprzez procesy, którym liście poddawane są po zebraniu z krzewów. Po ostatecznym wysuszeniu, liście mają różne kolory i właśnie w nawiązaniu do nich powstały nazwy kolorów herbat.

Żeby nie było tak łatwo, w samych Chinach to nie kolor liści, ale naparu decyduje o tym, jak herbata jest nazywana. To oczywiście powoduje sporo zamieszania, np. znana u nas jako herbata czerwona pu-erh dla Chińczyków jest czarną herbatą. Natomiast nasza czarna herbata to w Chinach herbata czerwona. 

Kolory to oczywiście nie jedyne różnice pomiędzy herbatami. Na smak wpływ mają również szczep, miejsce uprawy, w tym wysokość nad poziomem morza, pora roku, czyli aktualne warunki, pora zbioru, selekcja liści. 

Jak powstają poszczególne kolory herbat?

Procesy, którym poddawane są liście, co do zasady przeprowadzane są w podobny sposób. Jednak istnieje wiele odstępstw od klasycznych procesów, dzięki czemu rodzajów herbat jest tak dużo, że każdy w końcu znajdzie swoją ulubioną. Jednocześnie istnieje wiele lokalnych tradycji przetwarzania liści, co powoduje tak ogromną różnorodność smaków.

  • Zielona herbata - liście po zebraniu są jak najszybciej suszone i podgrzewane. Dzięki temu nie rozpoczyna się proces fermentacji. Zazwyczaj liści nie skręca się w żaden sposób, pozwala się im wyschnąć naturalnie. Zielona herbata to najstarsza produkowana herbata, jednocześnie uważana jest za najszlachetniejszą.

  • Biała herbata - powstaje w wyniku ciekawego zabiegu, który przeprowadzić można wyłącznie wiosną. Gy po zimowym śnie roślina budzi się i zaczyna wypuszczać młode listki, krzewy przykrywa się płachtami, aby uniemożliwić im kontakt ze światłem słonecznym. Dzięki temu w liściach nie wytwarza się chlorofil, co skutkuje brakiem wybarwienia i słodszym, delikatniejszym smakiem naparu. Po zebraniu liście poddaje się delikatnej fermentacji - na poziomie 10-15 proc., poprzez suszenie ich na słońcu. Następnie suszy się je tak, jak liście zielonej herbaty.

  • Czarna herbata - na susz składają się w pełni sfermentowane liście. Po zebraniu odkładane są  do lekkiego zwiędnięcia, a gdy jeszcze są wilgotne - skręcane lub rolowane. Następnie poddaje się je fermentacji i wreszcie suszy. 

  • Czerwona herbata - częściowo fermentowana. Podobnie, jak w przypadku czarnej, liście poddawane są więdnięciu, skręcaniu i fermentacji, ale w pewnym momencie - zbyt wczesnym, by powstała herbata czarna - przerywa się ten proces. Liście przykrywa się tkaninami i pozwala im leżakować kilka, a nawet kilkadziesiąt lat. 

  • Herbata niebieska (oolong) - herbata częściowo fermentowana - zależnie od rodzaju od 10 do 90 proc. Po zebraniu liście poddawane są więdnięciu. Następnie wystawia się je na prawdziwe tortury - liście umieszcza się w wiklinowych koszach i potrząsa nimi. W efekcie liście częściowo puszczają soki, co wspomaga fermentację, a ich brzegi strzępią się w charakterystyczny sposób. Kolejnymi etapami są podgrzewanie liści na parze, rolowanie, skręcanie i suszenie. 

  • Herbata żółta - herbata fermentowana w nietypowy sposób. Liście od razu po zebraniu, zamiast do więdnięcia, odkłada się do ogrzewania parą. Wysoka temperatura zabija enzymy, które mogłyby powodować naturalną fermentację. Często jednocześnie liście są prasowane, co powoduje zmianę ich naturalnego kształtu. Po tych zabiegach liście są suszone.