Najmniejsza porcja kawy, jaką możemy zamówić, czyli ristretto, to w wolnym tłumaczeniu skrócone espresso - kawa parzona podobnie, ale krócej i w efekcie - mniejszą ilością wody. Jakie jeszcze są różnice pomiędzy espresso a ristretto? Jaka to kawa? Ile kofeiny ma ristretto i jaki jest przepis idealny? 

Ristretto - jaka to kawa?

Po włosku ristretto oznacza ograniczony. W tym wypadku odnosi się do ograniczonego, skróconego parzenia espresso. Najprościej rzecz ujmując, ristretto to niedokończone espresso - zaparza się je z takiej samej ilości kawy, ale połowy wody. Bardzo istotny jest także czas parzenia. To kawa, której przygotowanie będzie sprawiać przyjemność tylko bardzo precyzyjnym osobom. Ale smak wynagrodzi wszystko. 

Ristretto a espresso - różnice

Podstawowa, widoczna gołym okiem różnica, to zawartość filiżanki - kawy ristretto jest mniej więcej o połowę mniej niż espresso. Istnieje również wersja podwójnego ristretto, i co ciekawe, nie jest to espresso, ale dwa razy parzone ristretto. 

Ponieważ ristretto zaparza się krócej, niż espresso, toteż smak ma nieco inny - zawiera mniej charakterystycznej goryczy, jest słodsze, ale jednocześnie nie ma tak pełnego smaku jak espresso. Niemniej ristretto zaczyna podbijać świat. 

Ile kofeiny ma espresso ristretto?

Krótsze parzenie kawy ristretto ma jeszcze jeden efekt - mniejszą zawartość kofeiny. Podczas gdy 100 ml espresso zawiera jej ok. 212 mg, w 100 ml ristretto będziemy jej mieć ok. 164 mg. Porcja espresso - 30 ml - zawiera ok. 80 mg kofeiny, porcja ristretto - 15 ml - ok. 25 mg, natomiast podwójne ristretto - 30 ml - to ok. 50 mg kofeiny.  

Jak powstało ristretto?

Ta wersja kawy powstała bardzo niedawno - badania amerykańskich naukowców, poszukujących jeszcze lepszego smaku espresso, zostały opublikowane dopiero w marcu 2020 roku. 

Udało im się udowodnić, że im grubiej kawa jest mielona, tym słabszy jakościowo, mniej intensywny jest napój. Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ woda nie wnika w cząstki ziaren, ale obmywa je, pędząc do filiżanki. Im grubsze fragmenty, tym mniejsza powierzchnia, po której woda może się poruszać. Co ciekawe jednak, zbyt drobne zmielenie kawy również nie daje najlepszego efektu.

Naukowcy przeprowadzili więc mnóstwo eksperymentów wykorzystując modele matematyczne i uwzględniając kolejne zmienne, jak właśnie grubość zmielenia ziaren, ilość wody, temperatura czy czas parzenia. Tak powstała idealna wersja poprawionego espresso - ristretto. 

Jak zrobić ristretto? Przepis

Podobnie jak espresso, ristretto nie da się przygotować bez ciśnieniowego ekspresu. Wystarczy kolba do espresso i refleks - ristretto coffee parzymy krócej, musimy zatrzymać ekspres w odpowiednim momencie. 

Potrzebna nam będzie ogrzana filiżanka i 7 g świeżo zmielonej kawy - tej samej, której zazwyczaj używamy do espresso. Umieszczamy ją w kolbie i postępujemy identycznie, jak przy parzeniu espresso. Różnica jest jedna - proces parzenia przerywamy po ok. 15-17 sekundach, gdy w filiżance będzie nie więcej niż 20 ml kawy.